Παροιμία ἐστί παραίνεσις ἠθῶν, και παθῶν ἐπανὀρθωσις.

οι πολιτικοί μπορούν να δημιουργήσουν μια συμπεριφορά και απλά να την διαιωνίσουν, γιατί δεν ξέρουν που σταματάει η εξουσία τους.

αριστοτελης

ησιοδος

Στον καθημερινό μας λόγο χρησιμοποιούμε διαχρονικές φράσεις λαϊκής σοφίας, την προέλευση των οποίων οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε. Οι φράσεις αυτές κρύβουν μία μικρή ιστορία, με άγνωστους σε εμάς πρωταγωνιστές, η οποία αφενός έχει κάτι να μας διδάξει, και αφετέρου απεικονίζει γλαφυρά τον τρόπο ζωής και δράσης των ανθρώπων μίας άλλης εποχής.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων η λαϊκή αυτή σοφία, έχει τις ρίζες της στην Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο, αποδεικνύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την συνέχεια του Ελληνισμvrού, εφόσον τις ίδιες φράσεις χρησιμοποιούμε και σήμερα.

Σήμερα οι παροιμίες διαβάζονται ακόμα και -κυρίως αυτό- αναφέρονται κατά περίπτωση, είναι επειδή έτσι γνωρίζουμε και προβάλλουμε ζωντανά μία περασμένη εποχή, τον κόσμο των συναισθημάτων, τρόπο σκέψης και τη στάση των ανθρώπων σε πράγματα και καταστάσεις της ζωής, δηλαδή όλα εκείνα για τα οποία λέμε «πνεύμα εποχής» κι ακόμα, ίσως, επειδή ορισμένες ιδέες και σκέψεις του παρελθόντος, διατηρώντας ένα μέρος από την ισχύ τους, έχουν επίδραση και στις μέρες μας.

Οι περισσότερες παροιμίες είναι απευθείας κληρονομιά της λαϊκής μας παράδοσης.
Η παροιμία, σαν ένα σύντομο γλωσσικό κρυπτογράφημα μπορούμε να χαρακτηρίσουμε εύστοχα ένα πρόσωπο, να παραλληλίσουμε μια κατάσταση ή να υπονοήσουμε κάτι...

Οι παροιμίες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν σαν δημιούργημα κάποιου συγγραφέα, αλλά σαν δημιουργική εργασία ενός συλλέκτηκαι μελετητή, που τις εκτιμά ανάλογα με τη σημασία και τη σπουδαιότητα τους και τις κατατάσσει σε κάποια κατηγορία.

είναι η συντομία στη διατύπωση (λακωνικότητα), η αλληγορία,

η επιγραμματικότητα, η θαυμαστή παραστατικότητα, η δεξιότητα και περιεκτικότητα του νοήματος, η δημοτικότητα των ιδεών και συχνά το πνευματώδες και σκωπτικό ύφος. Θα τις χαρακτηρίζαμε κρυπτογράφημα.

που σύμφωνα με την παράδοση,ασχολήθηκε με τη συγκέντρωση και τη μελέτη των παροιμιών ήταν ο Πλάτωνας. Όμως ο Αριστοτέλης προχώρησε περισσότερο. Ασχολήθηκε με τη συλλογή και την ερμηνεία τους. Τις παρουσίασε στο «Περί παροιμιών» σύγγραμμά του. Επίσης οι «παροιμίες του Σολομώντα» γνώρισαν πλατιά διάδοση ως την Αναγέννηση.

Οι σύγχρονοι συλλογείς παροιμιών αντιμετώπισαν το πρόβλημα της ταξινόμησής τους. Ο Ιταλός Τζουζέπε Τζούση τις ταξινόμησε σύμφωνα με το περιεχόμενό τους.(Έρωτας –Γάμος –Οικογένεια – Θεός κλπ.) Ο Ν. Πολίτης τις κατέταξε αλφαβητικά ,σύμφωνα με το πρώτο γράμμα της κυριότερης λέξης. Την παροιμία « Ο Θεός αργεί, μα δε λησμονεί», την κατέταξε στο «θήτα» με βάση τη λέξη Θεός.